Biała kapusta to jedno z najtańszych i najbardziej uniwersalnych warzyw w polskiej kuchni. Można ją gotować, smażyć, kisić, dusić i piec, a także podawać na surowo. Świetnie sprawdza się zarówno w daniach głównych, jak i dodatkach. W tym artykule opisuję konkretne sposoby na to, jak wykorzystać białą kapustę w kuchni, żeby nie marnować jedzenia i wprowadzić więcej warzyw do codziennego jadłospisu.
Surówka z białej kapusty jako dodatek do obiadu
Najprostszym i najczęściej wybieranym sposobem na wykorzystanie białej kapusty jest przygotowanie surówki. Do tego celu wybieram młodą, chrupiącą kapustę, która po posiekaniu nie wymaga zbyt długiego zmiękczania. Szatkuję ją drobno, dodaję odrobinę soli i ugniatam ręką, żeby puściła sok. Dzięki temu staje się miększa i łatwiej chłonie przyprawy oraz olej.
Zobacz ciekawy przepis na surówkę z białej kapusty
Do klasycznej surówki dodaję startą marchewkę, cebulę lub jabłko, a całość doprawiam olejem rzepakowym i octem jabłkowym. Czasem dorzucam też natkę pietruszki albo koper, jeśli chcę uzyskać bardziej świeży smak. Taka surówka świetnie pasuje do kotletów mielonych, schabowego i pieczonych ziemniaków. Można ją przygotować z wyprzedzeniem i przechowywać w lodówce przez dwa dni.
Surówka z kapusty ma tę zaletę, że można ją dowolnie modyfikować. Gdy mam więcej czasu, robię wersję z dodatkiem jogurtu naturalnego lub majonezu i przyprawiam pieprzem cytrynowym. W sezonie letnim dorzucam też ogórka lub rzodkiewkę, co nadaje całości lekkości i chrupkości. To prosty sposób na wprowadzenie warzyw do obiadu bez dużego wysiłku.
Gołąbki z kapusty białej w wersji klasycznej i nowoczesnej
Kolejnym tradycyjnym daniem, w którym wykorzystuję białą kapustę, są gołąbki. W klasycznej wersji gotuję całą główkę kapusty i delikatnie oddzielam liście. Farsz przygotowuję z ryżu i mięsa mielonego, zazwyczaj wieprzowo-wołowego, ale coraz częściej stosuję także wersje wegetariańskie. Dobrym zamiennikiem mięsa są soczewica, kasza gryczana albo ciecierzyca.
Gołąbki duszę w sosie pomidorowym lub piekę w naczyniu żaroodpornym, podlewając je bulionem. Najlepiej smakują drugiego dnia, gdy smaki się przegryzą. W nowocześniejszej wersji zdarza mi się robić gołąbki bez zawijania – siekam kapustę, mieszam z farszem i piekę całość jak zapiekankę. To oszczędza czas, zwłaszcza gdy gotuję dla kilku osób.
Kapustę można też nadziewać na wiele innych sposobów. Próbowałem wersji z farszem z ryżu jaśminowego, krewetek i imbiru – podanych z sosem sojowym i sezamem. Takie połączenie nadaje klasycznemu daniu zupełnie inny charakter i pokazuje, jak wszechstronnym warzywem jest biała kapusta. Sprawdza się zarówno w daniach tradycyjnych, jak i inspirowanych kuchnią azjatycką.
Duszona biała kapusta jako baza do prostych dań
Duszona biała kapusta to danie, które robię bardzo często, szczególnie jesienią i zimą. Wystarczy poszatkować kapustę, podsmażyć cebulę na oleju, dodać kapustę i zalać odrobiną wody lub bulionu. Całość gotuję na małym ogniu, aż zmięknie. Doprawiam ją solą, pieprzem, zielem angielskim i liściem laurowym. Czasem dodaję odrobinę octu, żeby podbić smak.
Duszona kapusta świetnie pasuje jako dodatek do ziemniaków i kotletów, ale często jem ją też solo, jako lekkie danie obiadowe. Gdy chcę uzyskać bardziej treściwą wersję, dodaję podsmażony boczek, kiełbasę albo ugotowaną soczewicę. Taka wersja syci na długo i dobrze rozgrzewa.
Kapustę duszoną można też przechowywać w lodówce nawet przez trzy dni, co sprawia, że idealnie nadaje się do gotowania na zapas. Często przygotowuję większą porcję i podgrzewam ją na różne sposoby. Czasem dorzucam też koncentrat pomidorowy lub przecier i zmieniam ją w sos do makaronu lub kaszy. To prosty sposób na niewielką modyfikację bazowego przepisu.
Kapusta kiszona i świeża w zupach i daniach jednogarnkowych
Biała kapusta dobrze sprawdza się również jako składnik zup. W wersji świeżej używam jej do klasycznej kapuśnianki, zupy jarzynowej albo krupniku. Dodana do wywaru nadaje całości słodkawy smak i dobrze komponuje się z marchewką, pietruszką i ziemniakami. Gotuję ją krótko, żeby zachowała strukturę i nie zamieniła się w papkę.
W wersji kiszonej kapusta trafia do klasycznej zupy kapuśniak, którą przygotowuję na żeberkach albo w wersji wegańskiej z dodatkiem wędzonej papryki. Kiszoną kapustę trzeba wcześniej przepłukać lub odcisnąć, żeby nie była zbyt kwaśna. Doprawiam ją liściem laurowym, czosnkiem i pieprzem. Kapuśniak to jedna z tych zup, które lepiej smakują na drugi dzień, więc często gotuję większą ilość.
Kapustę świeżą dodaję też do dań jednogarnkowych, takich jak bigos warzywny, leczo czy gulasz. Pokrojona w drobne kawałki dobrze wchłania przyprawy i zagęszcza potrawę bez potrzeby dodawania mąki. W wersji azjatyckiej podsmażam ją na woku z imbirem, czosnkiem i sosem sojowym. Taka kapusta jest lekka, aromatyczna i idealna jako dodatek do ryżu lub makaronu.
Placki, zapiekanki i inne pomysły na białą kapustę
Kapusta biała dobrze sprawdza się także w mniej oczywistych formach. Z resztek robię placki z kapusty, jajek, mąki i przypraw. Dodaję też startą marchewkę lub cebulę i smażę na oleju jak placki ziemniaczane. Są chrupiące z zewnątrz i miękkie w środku, a do tego bardzo tanie i szybkie.
Drugim pomysłem są zapiekanki z kapusty. Szatkuję ją, lekko duszę z cebulą i mieszam z jajkami, serem i kaszą manną. Przekładam do naczynia żaroodpornego i piekę, aż wierzch się zarumieni. Można też dodać mięso mielone lub warzywa i zmienić zapiekankę w pełnowartościowe danie obiadowe.
Kapusta dobrze komponuje się też z ciastem drożdżowym. Robię z niej farsz do bułek, pierogów lub pasztecików. Doprawiam ją pieprzem, majerankiem i podsmażoną cebulką. Taki farsz jest uniwersalny, można go też zamrozić i wykorzystać później. Dzięki temu nic się nie marnuje, a biała kapusta znajduje kolejne zastosowanie.
Autor: Kamila Makowska